Middels deze weblog houd ik het thuisfront op de hoogte van mijn belevenissen in Sint-Petersburg. Het is mijn bedoeling hier regelmatig een berichtje te plaatsen. Het recentste bericht staat bovenaan. Reageren op mijn berichten kan via e-mail.

Dag 62. Even een praktische mededeling: post naar Rusland doet er vaak wel een maand over, dus ik adviseer iedereen die nog graag een kaartje wil sturen om dat zo snel mogelijk te doen. 1 mei vertrek ik namelijk naar Moskou en 11 mei vanaf daar weer naar Nederland.

Dag 62. Het wordt langzaamaan lente! De handschoenen kunnen vanaf nu thuis gelaten worden en de sneeuw op de stoepen en straten is gesmolten. Alleen in de parken ligt nog een behoorlijk pak. Ik zie nu stoepen die vijf maanden lang onzichtbaar zijn geweest. Soms komen er mooie tegels, bankjes en hekjes onder de sneeuw vandaan, en andere keren, zoals op de binnenplaats van mijn huis, blijkt een deel van de stoep simpelweg niet aanwezig te zijn, alleen wat grond en stukken steen.

Ik was vandaag nog even op het postkantoor om enveloppen te kopen, en opnieuw werd het achtergrondgeluid van het pand gedomineerd door het gedreun van stempels. Stempelen, het symbool van de bureaucratie, gaat hier anders dan in Nederland. Stempelen is hier niet het plaatsen van een bescheiden afdrukje, nee, de grote metalen stempel wordt 30 centimer de lucht in getild, vervolgens op het papier geplaatst, en ten slotte wordt er met een forse dreun een afdruk gemaakt. Verbazingwekkend dat je, na zo vaak een stempel te hebben gezet, nog altijd met zoveel energie stempelt.

Zoals beloofd hierbij een aantal foto's van onze roadtrip! We hebben er in totaal meer dan 600 gemaakt, dus het is maar een kleine selectie.

Onderweg:

- Foto 122
- Foto 123

Het hotelletje, genaamd "Favorit":

- Foto 124

De ontbijtruimte:

- Foto 125

Het klooster in Petsjory:

- Foto 126
- Foto 127

Op de foto met de luitenant in Izborsk:

- Foto 128

Met z'n vijven voor het Kremlin in Pskov:

- Foto 129

Toen was hij nog redelijk schoon...

- Foto 130

En toen niet meer:

- Foto 131

Dag 60. Afgelopen weekend vond onze geweldige roadtrip naar Pskov plaats. Marina en ik haalden vrijdag iets na 17:00 uur hier in de buurt onze huurauto op, een Chevrolet Lacetti, en pikten vervolgens Nanda, Gerrit en Roland op, die zich bij Nanda's huis hadden verzameld. Het was op dat moment tsjas-pik, het Russische woord voor spitsuur. Het duurde een uur om de stad uit te komen, maar daar had ik ook wel op gerekend. Pskov is bijna 300 kilometer, en ik had gehoopt om tegen 22:00 uur toch wel een slaapplekje te hebben gevonden (we hadden nergens iets gereserveerd). Maar dat was iets te optimistisch ingeschat. Het regende de hele weg, het werd natuurlijk donker, de hele weg was tweebaans en de weg was van slechte kwaliteit (wie verwacht dat nu van de weg naar een metropool?). Maar we hebben het onderweg gezellig gemaakt en hadden een CD mee van de Russische rockgroep Любэ (Ljoebe), die is verworden tot soundtrack van onze roadtrip. Eén van de nummers heette Doroga ("weg") en gaat over onderweg zijn, dus vandaar de titel van deze blogpost.

Het was al na elven toen we in Pskov aankwamen. We hebben bij een aantal verschillende hotels geïnformeerd naar vrij kamers alvorens we iets naar middernacht bij een betaalbaar hotelletje in het centrum neerstreken, dat nog wel een twee- en driepersoonskamer vrij had. Opvallend genoeg waren alle hotels nog geopend en waren de receptionistes soms nog vriendelijk ook. Het hotel was ontzettend schoon en netjes en leek nog erg nieuw te zijn. Ik heb in geen tijden zo'n lekkere douche genomen als in dit hotel! Vrijdagavond (nou ja, nacht) hebben we nog gegeten in een restaurant daar in de buurt, maar omdat dat restaurant bijna ging sluiten werden we daar toch wel een beetje weggekeken door het bedienend personeel.

Een lekker ontbijt zat inbegrepen in de prijs van de kamers. Zaterdag gingen we na het ontbijt op weg naar het dorpje Petsjory, niet ver van Pskov, waar we een klooster hebben bekeken met een Russische gids. Het vrouwtje vroeg ons waar we vandaan kwamen, waarop ik zei "Nederland", maar gaandeweg kregen we toch het idee dat zij dat niet begrepen had. Ze had het erover dat wij zoveel geiten hadden en traditionele waterpompen en vond het vreemd dat wij een of andere Aziatische dichter niet kenden. Wij zeiden vervolgens nogmaals dat wij Nederlanders waren, en toen zij zei dat ze begrepen had dat wij Kazachstanen waren. Blijkbaar lijken die woorden in haar ogen op elkaar en zien lange, blonde Nederlanders er hetzelfde uit als de kleine, donkerharige en half-Aziatische Kazachstanen. Vervolgens zei ze "O, dat land met al die geisers", waarop we maar gewoon een beetje instemmend knikten.

In het dorp Izborsk hebben we nog een vesting bekeken. Daar was ook een kerkje waar we nog even hebben rondgekeken en met de pastoor hebben gepraat, of hoe zo iemand ook maar heet. Deze man vroeg ook waar wij vandaan kwamen, maar hij had nog nooit van Nederland gehoord. Toen wij zeiden dat ons land nog kleiner is dan de provincie Pskov, zei hij "O, dan is jullie land zeker wel arm." Eh, nou nee, niet echt... Bij de vesting kwamen we ook nog twee legerofficieren tegen, die ons vroegen waar wij vandaan kwamen en vervolgens met ons op de foto wilden!

In Pskov zelf hebben we het Kremlin (het Russische woord voor "fort") aldaar bekeken, met daarbinnen een soort grote kerk. Van buiten was het een best wel lelijk gebouw, maar van binnen was het best wel indrukwekkend. De stad Pskov leek zelf best wel rustig, en op zaterdagavond was er maar weinig jeugd te zien. Er is eigenlijk ook maar weinig te doen en veel jongeren verlaten de stad, waardoor het inwonertal van Pskov de laatste decennia terugloopt.

Zondag zijn we eind van de ochtend begonnen aan de terugreis. Het was nu gelukkig licht, droog en rustiger op de weg, maar nog steeds waren we lang onderweg. Onderweg zijn we nog een paar gestopt, onder andere om naar het toilet te gaan. De 'toiletten' die wij tegenkwamen waren niet meer dan een houten hokje met daarin een bankje met een rond gat erin en een kuil eronder. En daar moet je dan boven gaan hangen en je behoefte doen. Bij een ander toilet was de ingang geblokkeerd door sneeuw en was de toegang bezaaid met ontlasting. Echt heel smerig, en ongetwijfeld zeker in de zomer. We kwamen onderweg erg veel politie tegen, maar zijn nooit aangehouden. Dit hadden we volgens mij vooral te danken aan het feit dat we vaak vlak achter een andere auto reden, die op zijn beurt niemand voor zich had en van de weg werd gehaald door een nieuwsgierige politieagent.

Eind van de middag waren we weer in Sint-Petersburg. Toen we de auto hadden ingeleverd en wilden vertrekken, liep de verhuurder om de auto en bleek één van de wieldoppen te ontbreken. Dat was ons nog helemaal niet opgevallen, maar toen we foto's terugkeken bleken de wieldoppen al zeker een dag eerder te zijn verdwenen. Mogelijk zijn ze gejat of losgeraakt in een of andere kuil in de weg.

Foto's volgen nog!

Dag 56. Izvinite, vy znajete kak dobratsja do Sennoj plosjtsjadi? vroeg een oud vrouwtje mij vanmorgen toen ik voor een stoplicht stond te wachten. Of ik wist hoe ze bij Sennaja plosjtsjad moest komen. Van binnen lichtte ik op want a) ik begreep haar volledige zin en b) ik wist wel hoe ze daar moest komen. Het antwoord wist ik ook wel te formuleren in het Russisch, dus ik antwoordde haar "Eerste straat links en dan alsmaar rechtdoor", zij bedankte mij en ik vervolgde mijn weg. Ik heb gewoon een Rus de weg gewezen! Geweldig, mijn dag kon niet meer stuk.

's Middags ben ik nog naar een grote vystavka-jarmarka geweest, een soort tentoonstelling en beurs in één. Aangezien ik medailles uit de Sovjet-Unie verzamel en deze beurs gespecialiseerd was in faleristiek, numismatiek en filatelie (medailles, munten en postzegels) moest ik hier natuurlijk heen. Ze hadden onderscheidingen uit alle landen van de wereld, van Botswana tot Frankrijk en van Noord-Korea tot Peru, maar geen enkele uit de Sovjet-Unie! Tsaristisch Rusland was wel volop vertegenwoordigd, evenals alle andere socialistische landen. Bijzonder opmerkelijk, maar ik zou hoe dan ook toch niets hebben gekocht, want het is bijzonder strafbaar om 'cultureel erfgoed' te exporteren. Niettemin heb ik mijn ogen uitgekeken. Er waren ook boeken, uniformen, wapens, schilderijen, iconen, porcelein, keramiek, meubels, juwelen en ga zo maar door. Zelf heb ik alleen een Russisch boekje gekocht waar ik al enige tijd naar op zoek was. Een zeer leuk evenement om een keer geweest te zijn!

- Foto 118
- Foto 119
- Foto 120
- Foto 121

Dag 55. Ik heb vandaag een pakketje verstuurd. Een operatie van een uur, en echt stereotyp Rusland ten top! Het was niet echt druk in het postkantoor, maar er was maar één loketje open met daarachter een norse baboesjka. Haar drie collega's waren slechts een beetje heen en weer aan het lopen. Voor mij stonden vier kerels die volgens mij een aanzienlijke stapel brieven te versturen hadden, want ik heb de baliemedewerkster zeker 200 stempels horen zetten. Ik stond praktisch tegen die kerels voor mij aan; zo gaat dat in Rusland, want anders gaan mensen rustig voor je staan. Ze denken dan zeker dat je niet in de rij staat maar nog aan het overpeinzen bent wat je precies wilt of zo. Maar een brutale vrouw ging gewoon naast mij staan en toen die kerels voor mij eindelijk klaar waren, frunnikte ze zich voor mij en gaf ze snel haar post aan de baliemedewerkster. Dit heb ik in de supermarkt ook al eens meegemaakt. Je moet echt bijna op de hakken van je voorganger gaan staan en jezelf een beetje breed maken om te voorkomen dat er iemand voorkruipt. Na zeker twintig minuten was ik dan eindelijk aan de beurt, maar toen brulde de baboesjka zonder op te kijken dat mijn verpakking niet goed was en ik een speciale envelop moest kopen in een andere ruimte. Ik was nog flabbergasted van het feit dat a) mijn verpakking niet goed was, b) ze mijn verpakking had beoordeeld zonder ernaar te kijken en c) ze dat niet wat eerder had kunnen zeggen, of een hoogbejaard vrouwtje wrong zich al naar voren om bij de balie te kunnen.

Dus toen ging ik maar naar die andere ruimte, waar ze enveloppen verkochten. Ik schreef het adres over op de envelop, stopte mijn pakketje erin en ging weer naar de andere ruimte, om daar in de rij achter aan te sluiten. Toen ik eindelijk weer aan de beurt was gaf de medewerkster mij vijf douaneformulieren om in te vullen. Dus ik ging aan een tafeltje zitten, vulde al die formulieren in en ging weer in de rij staan. Op dit moment was mijn geduld tot een absoluut nulpunt gedaald en ik had de eerstvolgende Rus die voordrong waarschijnlijk wat aangedaan, maar de balie-baboesjka gebaarde nu dat ik wel voor mocht! En toen was het vrij snel gepiept, en dertig stempels en vijf euro later stond ik weer buiten.

Dag 54. Afgelopen vrijdag werd op de universiteit herdacht dat het twee jaar geleden was dat de universiteit werd heropend. Op 7 februari 2008 werd de universiteit namelijk gesloten wegens "brandveiligheidsredenen", maar de echte reden was hoogstwaarschijnlijk dat er op de universiteit waarnemers werden opgeleid die de verkiezingen in Rusland moesten overzien, waar meneer Poetin niet zo blij mee was. Na grote nationale en internationale druk werd de universiteit na een kleine twee maanden echter weer heropend. Op de universiteit grappen ze sindsdien dat hun pand tegenwoordig waarschijnlijk het brandveiligste in Rusland is.

In de hal van de universiteit werd nog even ceremonieel de brandweerslang binnengehaald. Voorop loopt de rector, Oleg Charchordin, gevolgd door de prorectoren Volkov, Lisitsyna en Kolonitski:

- Foto 106

Nee, dat is niet Jelle Brandt Corstius in de voorgrond:

- Foto 107

De rector hield vervolgens nog een praatje (in het Russisch, het was helaas lastig te volgen) en deelde wat onderscheidingen uit. Ook hier is de brandweerslang weer aanwezig:

- Foto 108

En vervolgens waren er wijn en hapjes. Met z'n tweehonderden in een kleine ruimte met één ingang... Is dat wel brandveilig?

- Foto 109

Iedere dag kom ik langs de Soevorov-school, een militaire school waar de helft van al die militairen die in de stad rondwandelen studeert. Ik heb hier al eens militairen strafrondjes zien rennen en groepen militairen al militaire liederen zingend rond zien joggen. Die jonge knaapjes die ik eerder in volledig uniform in het museum tegenkwam hebben hier ook hun thuisbasis, en vanmiddag waren ze voor hun school met een sneeuwballengevecht bezig:

- Foto 110
- Foto 111
- Foto 112

En voor alle Manja-fans (meerdere mailtjes over ontvangen!) hier nog een paar Manja-kiekjes:

- Foto 113
- Foto 114
- Foto 115
- Foto 116
- Foto 117

Dag 52. Mijn verblijf in Rusland is alweer over de helft! De tijd vliegt en er is nog zoveel dat we niet hebben gezien. Maar daar hoop ik de komende maand verandering in te brengen. Het komende weekend gaan we met de auto naar Pskov, een stad 265 kilometer ten zuidwesten van Sint-Petersburg. We hebben een auto gehuurd zodat we lekker veel vrijheid hebben. Het weekend daarna gaan we hetzelfde doen met Veliki Novgorod, ongeveer 200 kilometer ten zuidoosten van Sint-Petersburg. Dat gaan leuke roadtrips worden!

Verder heb ik voor mijn 11 dagen in Moskou, in mei, een hostel geboekt. Het is het Comrade Hostel geworden, een hostel op tien minuten loopafstand van het Kremlin, het Rode Plein, het Leninmausoleum, het Bolsjoj-theather en alle andere wereldberoemde bezienswaardigheden. Het hostel ligt in "Kitaj-gorod", oftewel China town. We zijn daar dan met een kleine Nederlandse delegatie, want enkele klasgenoten gaan na hun verblijf hier in Sint-Petersburg ook nog een aantal dagen naar Moskou en gaan ook in dat hostel verblijven. Zie ook Google Maps.

Dag 49. Het is weer een erg drukke week. Er is helaas maar weinig tijd om leuke dingen te doen (of m'n blog bij te werken). Een beschrijving van bijvoorbeeld gisteren: Ik stond, net zoals op de meeste andere dagen, om half negen op. Een uur later liepen mijn bovenbuurman en ik naar de universiteit. Hier begonnen we om kwart over tien met taalvaardigheid. Hier worden de vaardigheden schrijven, lezen, spreken, luisteren en grammatica afgewisseld. Woensdag was luistervaardigheid aan de beurt. We keken wat fragmenten van de Russische film Ironiya sudby, ili S legkim parom!. Van deze fragmenten moesten we zoveel mogelijk proberen te begrijpen, wat nog niet meeviel.

Taalvaardigheid duurde tot kwart voor twaalf, en daarna liepen we naar het Nederlands Instituut voor het college Vertalen. Vanaf de universiteit is dat nog een half uur lopen, en het college begon om half één. Geen tijd om te lunchen dus, dus dat moest maar tijdens het lopen of tijdens het college. Tijdens het vertaalcollege hebben we een verhaal van Annie M.G. Schmidt in het Russisch vertaald, Het beest met de achternaam. Dit verhaal is al eens in het Russisch vertaald en uitgegeven, en tijdens het college hebben we onze vertalingen met deze publicatie vergeleken. Vertalen is geen exacte wetenschap, er is nooit slechts één antwoord goed, en vaak zijn er dus diverse woorden of zinsconstructies mogelijk. Maar het grappige is dat ook het Nederlands flink onder de loep wordt gelegd. In het verhaal brieste het monster. De Russen hebben daar niet echt een woord voor. Maar wat is briezen precies? Uiteindelijk zaten 15 studenten door elkaar heen zeer verschillende dierengeluiden te maken, wat zij onder 'briezen' begrepen. Een ander voorbeeld: "Hij zweeg en ging zitten." Zwijgt hij dan eerst een tijdje en gaat vervolgens zitten? Of gaat hij zwijgend zitten? Dat is van belang voor de Russische vertaling. "De zwaan liet zijn hoofd in zijn veren zakken en keek naar de grond." Als je je hoofd in je veren hebt zitten kun je toch niets meer zien? Of lag zijn hoofd op zijn veren? Of was zijn hoofd deels in zijn veren gezakt? Of alleen zijn snavel? Zo zijn we vaak een hele tijd over een enkele zin aan het discussiëren. Pas als je een andere taal studeert leer je ook je eigen taal goed kennen.

Het vertalen duurde tot half drie, en om half vier hadden we weer college in het Russisch Museum, nog zeker drie kwartier lopen vanaf het NIP. Met de metro ging het iets sneller. In het museum hebben we weer schilderijen bekeken, waar onze docent uiteraard van alles over te vertellen had. Er zaten best mooie werken tussen en dit is gelukkig interessanter dan die iconen die we eerder hebben bekeken.

Om kwart over vijf waren we klaar in het museum en waren we vrij. Maar om zeven uur werd de film De storm gedraaid op het NIP, dus ik ben snel naar huis gelopen, heb even wat gegeten en ben weer naar het NIP teruggegaan. We waren met een man of twintig, zowel Russen als Nederlanders. De film viel helaas nogal tegen (het wemelde van de stereotypen en clichés en het acteerwerk was nogal slecht). Na afloop zijn we nog wat gaan drinken. En toen was de dag weer om...

En natuurlijk nog wat foto's. Het was de afgelopen week weer behoorlijk koud. Maandagmiddag had het weer behoorlijk gesneeuwd, dus daarna werden de sneeuwruimers weer tevoorschijn gehaald:

- Foto 096
- Foto 097

En de wegwerkers die de stoepen ijsvrij maken:

- Foto 098

In een parkje kwam ik deze twee pasgetrouwden tegen:

- Foto 099
- Foto 100
- Foto 101

Op de stoep voor de universiteit bungelde dit stoplicht. Mogelijk was hij geraakt door vallend ijs, want ze hadden die dag net ijs van het dak van het gebouw erachter geveegd, maar hij deed het nog wel:

- Foto 102

En deze vreemde constructie, schuin tegenover de universiteit, viel me vandaag op:

- Foto 103

Oeps:

- Foto 104
- Foto 105

Dag 46. We hadden vandaag maar één college, dus daarna had ik mooi nog even tijd om een museum te gaan bezoeken, namelijk het Museum van de Verdediging van Leningrad. Het was een erg eenzijdig museum en wat er aan Duits materiaal te zien was, was nogal negatief. Van de Duitse zijde hingen er vooral veel hakenkruisvlaggen en belachelijke propagandaposters, terwijl er van de Sovjetzijde allerlei verheerlijkende schilderijen en portretten te zien waren. Het museum zag er verder wel erg netjes en verzorgd uit. Ik was de enige individuele bezoeker; wel waren er meerdere groepen basisschoolkinderen en een marineklas. Ik heb nog even meegeluisterd met de gids van een kleuterklas. "Deze medaille hebben jullie vast weleens gezien bij jullie opa's", zei de gids. "Jaaaaaa!!!" brulden al die kinderen in koor. Ik hoorde haar verder meerdere malen de woorden "fascisten" en "Hitlerieten" horen zegen; het woord "Duitsers" heb ik niet gehoord.

- Foto 084

Bombastische en heroïsche Sovjetschilderijen:

- Foto 085

En duistere en grauwe Duitse schilderijen:

- Foto 086

Een vitrine met Duitse uniformen met een houten grafkruis erboven (??):

- Foto 087

"Niet zo hadden zij gedroomd Leningrad binnen te gaan." Joh, je meent het, lekker bijdehand:

- Foto 088

- Foto 089
- Foto 090
- Foto 091

Eenmaal buiten gekomen was het weer flink aan het sneeuwen. Ideaal weer om mooie foto's te maken. In het Michajlovski-park werd ik nog aangesproken door twee wat oudere vrouwtjes die me vragen begonnen te stellen over de Bijbel en de scheppingstheorie. Mijn beperkte kennis van het Russisch, zeker op dit vlak, bleek voor hen geen belemmering om mijn mening te polsen. Ik probeerde ze wat over Darwin en evolutie te vertellen, maar de mogelijkheid dat er weleens geen God zou kunnen bestaan ging er bij hen absoluut niet in. Toen ze begonnen te praten over Newton en iets met duimen ben ik maar doorgelopen.

In de hal van de universiteit heb ik nog getolkt voor twee Finse meiden die alleen maar Fins en Engels spraken en de receptionist duidelijk probeerden te maken dat ze niet wisten waar ze moesten zijn. De meerderheid van de medewerkers van de universiteit spreekt Engels, tot op de bibliothecaresse toe, maar de receptionist spreekt geen enkele vreemde taal, geen woord. Dan is het wel handig als je wat Russisch spreekt en kunt vertalen.

Nog een paar winterse foto's:

- Foto 092
- Foto 093
- Foto 094

Ook een mooie foto, vind ik zelf: het besneeuwde standbeeld van de beroemde veldmaarschalk prins Koetoezov, de man die in 1812 Napoleon uit Rusland verdreef, voor de Kazan-kathedraal aan de Nevski prospekt:

- Foto 095

Dag 42. Na de colleges ben ik vandaag naar de Piskarjovskoje-begraafplaats (Piskarjovskoje memorialnoje kladbisjtsje) gegaan. Op deze begraafplaats liggen ongeveer een half miljoen slachtoffers van de slag om Leningrad, verdeeld over een aantal massagraven. Er lag een meter sneeuw op de graven, maar de paden waren netjes sneeuwvrij gemaakt. Helemaal in Sovjetstijl is er ook een eeuwige vlam, een standbeeld, zuilen, vlaggen, treurige achtergrondmuziek en heel veel superpatriottische leuzen in de trant van "jullie heldendaden zijn onsterfelijk", "jullie zullen voor altijd voortleven in de harten van nieuwe generaties", "eeuwige roem voor de verdedigers van Leningrad", enzovoort. Deze leuzen zijn al zo vaak gebruikt op oorlogsmonumenten dat ze al hun kracht hebben verloren en zijn verworden tot holle retoriek. Maar niettemin was het een indrukwekkende locatie.

- Foto 078
- Foto 079
- Foto 080
- Foto 081
- Foto 082

Ik ging het eerste stuk naar de begraafplaats met de metro en vervolgens met de bus. Je hebt hier net als in Nederland busabonnementen (pasjes), maar je kunt ook contant betalen. Net als in de metro geldt dat je een vast bedrag betaalt, ongeacht waar je uitstapt. Je betaalt de busschauffeur normaliter bij het instappen, maar als het erg druk is mag dat ook bij het uitstappen. De bus waar ik vandaag in reed had voorin een matje liggen waar iedereen zijn geld op legde. Je kunt de mensen daar blijkbaar in vertrouwen. Ik heb ook al gezien dat iemand die achterin de bus zat het geld via de medepassagiers naar voren doorgaf. Ook zie je weleens dat er een caissière in de bus rondloopt bij wie je kunt betalen.

Ik had het er eerder al eens over dat het Russische verkeer een puinhoop is. De stad heeft ook weinig parkeerplaatsen, dus vaak fungeren stoepranden als parkeerplaats. Ook op zebrapaden wordt gewoon geparkeerd, zoals hieronder te zien is:

- Foto 083

Dag 40. Ja, het aantal blogposts wordt wat minder... De hoeveelheid 'nieuwigheden' neemt natuurlijk af. Maar er zijn nog steeds wel wat 'eerste keren', en Rusland blijft verbazen. Zaterdagmiddag zijn we gaan schaatsen op een overdekte ijsbaan hier niet ver vandaan. We hadden afgesproken bij een kruispunt in de buurt van de ijsbaan. Terwijl ik bij dat kruispunt stond te wachten kwam er een militsioner (politieagent) uit zijn regelhokje om het verkeer te regelen. Hij bleef het verkeer uit een van de twee straten tegenhouden, totdat er een dikke zwarte auto met escorte aankwam die het kruispunt ongestoord overstak. Naar verluid zat hier de gouverneur van Sint-Petersburg in, Valentina Matvijenko. De politieagent liep vervolgens weer terug naar zijn regelhokje, maar ondertussen had zich een aanzienlijke file gevormd, waardoor de klasgenoten aan de overkant van de straat niet over konden steken. Eén van onze vrouwelijke Russische metgezellen besloot vervolgens naar het regelhokje te lopen en de militsioner vriendelijk te vragen of hij het voetgangersstoplicht even op groen wilde zetten. En ja hoor, aldus geschiedde. De agent leek het allemaal wel leuk te vinden en dit moment moest natuurlijk even vereeuwigd worden:

- Foto 076

Het schaatsen was verder erg leuk. Noren kennen ze hier niet, alleen ijshockeyschaatsen, dus dat was voor de meeste Nederlanders even wennen. En we hadden natuurlijk een reputatie hoog te houden als inwoners van een waar schaatsland... Maar al met al ging het best aardig. Het was wel een erg klein baantje, een meter of 70 lang, dus de volgende keer gaan we waarschijnlijk een grotere opzoeken.

Heel veel prodoekty zijn 24 uur per dag geopend. Heel handig voor als je om twee uur 's nachts nog even ontbijt wilt kopen. En ook dan zijn er in een klein winkeltje gewoon drie mensen aan het werk: één achter de kassa, één als bewaker (iedere supermarkt, hoe klein ook, heeft ten minste één bewaker!) en één die vakken aan het vullen is. En allemaal vrouwen natuurlijk.

Hier in huis zijn twee dingen waar ik me steeds meer aan begin te ergeren: het bad en de koelkast. Het bad heeft een kraan en een sproeier, maar de douchekop kun je nergens aan ophangen. Dat is toch niet handig? Voor een paar roebel heb je een haakje zodat je je handen vrijhebt. Nu heb je die douchekop altijd in het bad liggen, om je nek hangen of onder je oksel geklemd; buitengewoon onhandig. En de koelkast is gewoon te ranzig voor woorden! Overgebleven kippenpoten en stukken vis worden gewoon warm en onafgedekt in de koelkast gezet en blijven daar soms dagenlang staan. De bodem van de koelkast was waarschijnlijk ooit wit en als je iets van de schappen afpakt, trek je een spoor in een mysterieuze witte smurrie. Iedere keer als ik de koelkast openmaak moet ik aan Gerard Ekdom (radioprogramma Ekstra Weekend van 3FM) denken: "DIE LUCHT!"

Dit schattige keine biertje kreeg ik voorgeschoteld in een restaurant. Ik heb nog nooit zo'n klein glaasje gehad! Heineken is trouwens erg populair hier, het is bijna overal verkrijgbaar. Misschien vanwege de rode ster?

- Foto 077

Dag 35. Vanmiddag heb ik na de colleges de metro gepakt naar het meest westelijke metrostation, Primorskaja ("aan zee") om de Finse Golf te bekijken. De kust ligt enkele kilometers van het centrum verwijderd, en aan de gebouwen is dat ook wel te merken. In het centrum is het ene gebouw nog mooier, groter en statiger dan het andere, maar in dit deel van de stad zijn alleen maar lelijke oude Sovjetflats en -winkels te zien, gemaakt van grote kale betonblokken, met de roestende wapening eruitstekend en afbladderende verf.

De Finse Golf is het meest oostelijke deel van de Oostzee. De golf was uiteraard nog bevroren en besneeuwd (de laatste twee dagen sneeuwt het weer). Ik ben gewoon de besneeuwde en bevroren duinen in gelopen en vervolgens het ijs op gelopen. Een paar honderd meter uit de kust begon het verraderlijk te kraken onder mijn voeten, dus ik ben niet verder gegaan. Alles is wit, dus het is moeilijk te zeggen wat er precies onder het pak sneeuw schuilgaat. De sneeuw gaat aan de horizon ook vloeiend over in de lucht. Het uitzicht was prachtig, echt een aanrader!

Natuurlijk nog wat foto's:

- Foto 068
- Foto 069
- Foto 070
- Foto 071
- Foto 072
- Foto 073

Daar in de verte ligt Finland. De sneeuw gaat aan de horizon vloeiend over in de lucht:

- Foto 074

Gemaakt met de zelfontspanner (het fototoestel stond op een stuk bevroren duin):

- Foto 075

Dag 34. Mijn visum is drie maanden geldig, en omdat ik iets langer dan drie maanden in Rusland blijf moet ik mijn visum dus verlengen. In Nederland had ik van onze begeleidende docent gehoord dat dit een eenvoudige en goedkope procedure was, die ongeveer 10 euro zou kosten. Hier in Sint-Petersburg kregen we echter te horen dat met ingang van februari de regels zijn veranderd. Je moet nu een HIV-test doen (voor 1000 roebel) en nog eens 1000 roebel aan de bank betalen. Samen 50 euro dus! Leuk... Niets aan te doen helaas. Vandaag heb ik met een paar klasgenoten die HIV-test gedaan. Er zit een Westerse medische kliniek niet ver van het Nederlands Instituut, dus daar zijn we heengegaan. Alles zag er daar heel netjes uit, de receptioniste sprak goed Engels en we waren gelijk aan de beurt. Je hoort nog weleens horrorverhalen over SOA-testen, maar hier werd er gewoon even bloedgeprikt en binnen een minuut was ik de stoel weer uit. Over drie werkdagen kan ik de uitslag ophalen. Vraag me niet waar de test goed voor is, want als je in Nederland een visum aanvraagt hoef je zo'n test niet te doen. En er wordt bij de verwerking ook helemaal niet naar die HIV-uitslagen gekeken. Het maakt ook helemaal niet uit of de uitslag positief of negatief is, want je krijgt je visum toch wel. Wat schreef Fjodor Tjoettsjev anderhalve eeuw geleden ook alweer?

Op Rusland krijgt het brein geen vat
Zij gaat gewone norm te boven:
Zij meet zich met een eigen lat -
In Rusland kan men slechts geloven.

(Cliché, ik weet het, maar o so true.)

Daarna hebben we een film gekeken in een bioscoop aan de Nevski prospekt. Opnieuw hadden we gekozen voor een komedie, omdat die het gemakkelijkst te volgen zijn voor ons, maar deze film was toch aanzienlijk lastiger te volgen. Vaak werd er snel en onduidelijk gesproken en waren er hele zinnen waar ik niets van kon maken. Soms bleek zo'n zin dan grappig te zijn, en dan zat de hele zaal te lachen, terwijl wij zoiets hadden van "het zal wel". Er gingen ook een paar van de Russische studenten Nederlands mee, en die konden we dan gelukkig nog vragen wat er nu precies gebeurde. Daarna hebben we nog een tijdje bij een "Kofe Chauz" (Coffee House) gezeten, een bekende koffieketen hier. Met de studenten Nederlands hebben we het onder andere over Nederlandse muziek, boeken en films gehad. Zij weten hier meer over dan ik! Ze kwamen met namen op de proppen waar ik nog nooit van heb gehoord. Vrijdag ontmoette ik bij een feestje ook nog twee Russen die een universitaire studie Nederlands hadden voltooid. Ook zij hadden een uitgebreide kennis van Nederlandse boeken en films, terwijl wij daar veel minder van weten. Apart hoor, als een Rus het over actrice Renée Soutendijk en het oeuvre van Godfried Bomans heeft en wij daar vrij weinig zinnigs over kunnen zeggen. Andersom kan ik wel een paar regels Poesjkin citeren, maar daar plakken zij vervolgens nog hele strofen aan vast. Ik stond ook heel erg te kijken van het niveau Nederlands dat die Russen beheersen die de universiteit hebben afgerond! Echt heel erg goed, dat halen wij nooit met ons Russisch. Ik kreeg ook de indruk dat de Russische studenten het erg druk hebben op de universiteit en vaak ook nog op zaterdag naar de universiteit moeten. Het is heel leuk om met deze mensen te praten, culturen te vergelijken en ze dingen als "hottentottententententoonstelling" en "De postkoetskoetsier poetst de postkoets met postkoetspoets" snel te laten zeggen.

Dag 33. Ik zit alweer op een derde van mijn verblijf in Rusland! De tijd vliegt. Het regende vandaag voor het eerst sinds ik hier ben. Het pak sneeuw slinkt daardoor snel en alles ziet er maar grauw uit. Een paar foto's van vandaag:

- Foto 064
- Foto 065
- Foto 066

Sint-Petersburg, van 1924 tot 1991 Leningrad geheten, was tijdens de Tweede Wereldoorlog het toneel van een van de bloederigste slagen aller tijden. In ieder geval was het het beleg met de meeste slachtoffers aller tijden. Het aantal dodelijke slachtoffers ligt tussen de twee en vier miljoen. Er zijn aardig wat monumenten in en om de stad te vinden, maar er is niet veel te vinden dat nog uit de oorlog stamt. Een van de uitzonderingen is op de Nevski prospekt te zien. Het is een mededeling uit de oorlog die behouden is gebleven. De tekst luidt: "Burgers! Tijdens een artilleriebeschieting is deze kant van de straat gevaarlijker." Op de plaquette staat: "Ter nagedachtenis aan de heldhaftigheid en moed van de inwoners van Leningrad tijdens het 900 dagen durende beleg van de stad is dit opschrift bewaard gebleven".

- Foto 067